Death of a Salesman

Volgens mij (al heb ik weinig vergelijkingsmateriaal) de eerste keer dat zo specifiek de nadruk werd gelegd op het ziektebeeld (dementie) van Willy Loman. Verfilming van een Broadway-produktie. Natuurlijk speelt Dustin Hoffman geweldig, maar de hele cast is aan elkaar gewaagd. Stephen Lang (zo'n acteur die misschien niet wereldberoemd is, maar een enorme staat van dienst heeft) is een fijne combinatie met John Malkovich, die van Biff (die naam alleen al!) een verwarde, rusteloze adolescent maakt. Het decor is gestileerd (hadden ze dat nog staan van het toneelstuk?), aankleding mooi. Was Hoffman nu anders opgemaakt in de flashbacks? Misschien heeft hij het gewoon gespeeld. Can't you just act it? vroeg Laurence Olivier aan Hoffman toen hij uitgeput de set opkwam voor een opname in Marathon Man. Toen misschien nog niet, maar nu wel.
Geweldige film, geweldige tekst.

Letters from Iwo Jima

Soort Saving Private Ryan: Japanse soldaat Saigo wordt naar het front gestuurd en belooft zijn ongeboren kind levend terug te komen. De kijker weet dan dat hij hoogstwaarschijnlijk thuis zal komen. In filmlogica klopt het, daar is het een film voor.
Regisseur Clint Eastwood (zo'n beetje de meest Amerikaanse Amerikaan die er is) maakt er een boeiend frontdrama van, met goede en slechte officieren en soldaten die eigenlijk alleen maar naar huis willen. Het gaat wringen omdat alles toch uiteindelijk in dienst staat van de filmlogica. Een film volgt een bepaald stramien, met personages die al dan niet sympathiek zijn. Oorlog ontbeert logica. Toen ik de film voor de tweede keer zag, viel hij me dan ook een beetje tegen.
Boeiend, maar boeiend zoals een film boeiend is.

The Truman Show

Jim Carrey is eigenlijk gewoon een goede acteur. Bekend als rubber face, maar in The Truman Show (en Man on the Moon, nog zo'n fijne film) is hij in vorm als een doodgewone man die ongemerkt in een mega real-life tv-show speelt. Je ziet dat hij veel meer met zijn gezicht kan, maar hij houdt zich in. Werkt veel beter.
Vergeleken met Film (zie hieronder) is Truman niet meteen bang voor de camera; hij ontdekt het allemaal gaandeweg. Maar beide films zeggen iets over hoe een camera en een mens zich tot elkaar verhouden. En vrolijk word je daar niet van. Misschien moeten potentiële deelnemers aan Utopia-achtige programma's hier eerst eens naar kijken. Zou het iets uithalen?

Film

De enige film die Samuel Beckett heeft gemaakt: kort, raadselachtig en op verschillende manieren uit te leggen. Typisch Beckett, want interpretaties van zijn theaterwerk leveren ook steevast discussies op.
Verschil is nu dat Buster Keaton de hoofdrol speelt, een van de allergrootste komieken die vooral door zijn stomme films wereldberoemd was. Na een slopend leven speelt hij een jaar voor zijn dood in een ultrakorte film. Keaton begreep niet veel van de film. Hij schijnt Beckett gezegd te hebben dat hij 'het script wel een beetje kon aanpassen zodat het allemaal wat grappiger zou worden.' Daar heeft Beckett niks mee gedaan. Jammer eigenlijk. Hoe had het er uitgezien? Keaton kon vanuit niks enorm grappige scènes maken, kijk maar op youtube naar zijn verborgen-camera optredens.
De film gaat over de angst om bekeken worden, door mensen of een camera. Keaton was niet meer de jongensachtige held van vroeger, maar nog altijd een intrigerende acteur. Als logisch vervolg kijk ik straks naar The Truman Show. Qua thema eigenlijk vergelijkbaar.

Le Amiche

Het is gewoon een vroege Sex and the City. Vijf vrouwen die op het eerste gezicht alles mee hebben, en toch niet gelukkig zijn. Het vervelende is dat het niet grappig is, maar doodernstig. Natuurlijk ziet het er allemaal prachtig uit, maar je voelt niet erg met de personages mee.
Uitgezonderd Clelio en haar geliefde Carlo. Niet geheel onlogisch zijn zij de enige twee die echt iets dóén voor de kost. Maar die liefde gaat in rook op omdat Clelio een andere baan kan krijgen en meteen haar koffers pakt. Dat hij met haar mee zou gaan, komt niet eens ter sprake.
Voor de rest: veel futloze, korte monologen die nergens toe leiden ("Ik ben moe, laten we gaan zitten"), geklaag over mannen en door mannen, die zich vooral onbegrepen voelen. Afgezien van eerder genoemde Carlo, kun je lang zoeken naar nog zo'n stelletje oppervlakkige zeurkousen.
1955, hoe lang zou het nog duren voordat de Italiaanse Dolle Mina's in actie kwamen?

The Cook, The Thief, His Wife and Her Lover

Nu op tv is hij bijzonder, destijds in de bioscoop was hij overdonderend. Die muziek en vooral die vormgeving. Wat een geweldige absurde overdaad. Veel, alles is veel. Als Georgina bij het mishandelde keukenhulpje op bezoek gaat in het ziekenhuis, neemt ze een enorme taart mee. Het restaurant, de keuken, gefilmd in lange rijders. Hoe zou dat allemaal in zijn werk gegaan zijn op de set?
Brengt ons bij de acteurs. Gambon speelt de ergste klootzak die je je voor kunt stellen, maar je wilt toch naar hem kijken. Het lijkt alsof regisseur Greenaway alle spelers in toom heeft gehouden en alleen Michael Gambon voortdurend heeft opgefokt om méér, groter, gevaarlijker, krankzinniger te spelen. Het mooie is dat Gambon dat ook voor 200% doet. Mensen die te pas en te onpas Less is more roepen en dol zijn op Roger Moore-acteren (alles met je rechterwenkbrauw doen), zouden hier eens naar moeten kijken.
Geweldige Britse film, in Amerika was hij preutser en vooral gelikter geworden, zelfs als Jack Nicholson de boef had gespeeld.

Das Cabinet des Dr. Caligari

Film van Robert Wiene uit 1920.  Bijna honderd jaar oud! Mijn ouders waren nog niet eens zindelijk.
Het Cabinet wordt aangekondigd als de eerste echte griezelfilm. Het gaat te ver om hem nu als een gezellige familiefilm te zien, maar heel eng is hij niet meer.
Dat komt vooral door het acteren: er wordt heel o-ver-dre-ven ge-ac-teerd, je hoort de regisseur bijna aanwijzingen roepen:"Steek je vuist omhoog! Nu langzaam naar beneden! Kijk elkaar aan! Hou vast...en stop maar. Volgende scène!" Ook de schmink is met een plamuurmes aangebracht, maar op het eind blijkt dat dan toch functioneel.
Het allermooist zijn de decors: alsof Alex van Warmerdam een buitengewoon sterke trip heeft genomen en zich toen woest heeft uitgeleefd. Ik kan me best een theaterproductie voorstellen met deze decors. Gratis tip voor Joop van den Ende: cast Bert Visscher als Dr. Caligari.